غلامرضا کشکولی، مسئول پژوهش و توسعه سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، به مناسبت هفته پژوهش و فناوری اعلام کرد: منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی امروز از مرحله برگزاری رویدادهای نمایشی عبور کرده و در نقطه آغاز اقدامات عملی و اثرگذار برای رسوخ فناوری در فرآیندهای صنعت قرار دارد؛ این یک تغییر مسیر راهبردی و تاریخی برای آینده پتروشیمی کشور است.
به گزارش روابطعمومی سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی، غلامرضا کشکولی ضمن گرامیداشت هفته پژوهش و فناوری (۲۲ تا ۲۸ آذرماه ۱۴۰۴) با شعار «سرمایهگذاری در تولید با پشتوانه پژوهش و فناوری»، این هفته را به پژوهشگران، فناوران، نخبگان علمی و فعالان زیستبوم فناوری کشور، بهویژه تلاشگران صنعت پتروشیمی تبریک گفت.
وی با تأکید بر نقش بیبدیل پژوهش در توسعه صنعتی کشور اظهار داشت: پیشرفت صنعتی و دستیابی به فناوریهای راهبردی مرهون تلاش ارزشمند جامعه علمی و صنعتی است. پژوهش زیربنای پیشرفت و فناوری موتور محرک توسعه صنعتی است. ما معتقدیم بدون تکیه بر دانش، نوآوری و توسعه فناوری، آینده صنعت پتروشیمی قابل تضمین نیست.
کشکولی با اشاره به دستاوردهای منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی طی سالهای اخیر گفت: این سازمان با اتخاذ رویکردی آیندهنگرانه و تمرکز بر تقویت توان داخلی، بسترسازی گستردهای برای ارتقای زیستبوم پژوهش و فناوری در منطقه انجام داده است.
اهم این اقدامات عبارتند از: حمایت هدفمند از پروژههای تحقیقاتی و فناورانه در پاسخ به نیازهای اصلی صنعت
گسترش همکاریهای نظاممند صنعت و دانشگاه برای توسعه دانش فنی بومی
بومیسازی فناوریها و تجهیزات کلیدی با هدف تقویت تابآوری صنعت
پشتیبانی از شرکتهای دانشبنیان و استارتآپها برای تجاریسازی ایدههای نو
ایجاد زیرساختهای نوآوری همچون مراکز تحقیقاتی، فضاهای فناورانه و زیرساختهای حمایت از ساخت داخل
وی افزود: با محوریت مدیریت پژوهش، فناوری و ساخت داخل شرکت ملی صنایع پتروشیمی، رویدادهای همرسانی، تورهای فناورانه، نشستهای تخصصی و کارگاههای آموزشی متعددی برگزار شده است تا ارتباط میان دانشبنیانها و صنایع تقویت شود.
مشاور مدیرعامل در امور HSE با اشاره به تحول رویکرد صنعت در سالهای اخیر گفت: طی سالیان گذشته، وزارت نفت، شرکت ملی صنایع پتروشیمی و سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی رویدادهای مؤثری برگزار کردند اما امروز دیگر از مرحله صرفاً برگزاری رویداد عبور کردهایم. اکنون زمان اقدامات عملیاتی، نتیجهمحور و اثرگذار است.
وی تأکید کرد: صنعت پتروشیمی در منطقه ویژه نیازمند رسوخ فناوری در تمام لایههای خود است؛ از مدیریت انرژی و بهینهسازی مصرف گرفته تا توسعه محصولات جدید و حل چالشهای عملیاتی.
کشکولی در ادامه با اشاره به ظرفیتهای قانونی پیشروی صنعت گفت: ماده ۱۱ قانون جهش تولید دانشبنیان، بهویژه بندهای «ب» و «ت»، فرصتهای مهمی برای صنایع ایجاد کرده است. صنایع مستقر در منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی میتوانند یکی از بزرگترین بهرهبرداران این ظرفیتها باشند.
او افزود: بند «ب» حمایتهای مالیاتی را به سمت توسعه نوآوری و فناورانهسازی صنایع موجود هدایت میکند. بند «ت» راه را برای استفاده از مشوقها و اعتبار مالیاتی از طریق همکاری صنایع بزرگ با شرکتهای دانشبنیان باز میگذارد.
کشکولی گفت: برنامه ما این است که شرکتهای پتروشیمی منطقه از این ظرفیت قانونی حداکثر بهره را ببرند.
دو گام مهم برای تحول فناورانه منطقه
۱. ایجاد فبلب (Fab Lab)
اولین گام تحول فناورانه، اختصاص یک فضای تخصصی به پارک علم و فناوری خوزستان برای راهاندازی فبلب بوده است.
این مرکز با مشارکت شرکتهای بزرگ پتروشیمی راهاندازی میشود و بستری برای نمونهسازی صنعتی، توسعه محصولات و انجام پروژههای فناوری خواهد بود.
۲. تأسیس پردیس فناوری تخصصی پتروشیمی
کشکولی این بخش را «راهبردیترین اقدام منطقه برای آینده صنعت» توصیف کرد و گفت: پردیس فناوری پتروشیمی دروازه ورود فناوری کشور به صنعت پتروشیمی و حلقه اتصال دانشبنیانها به خطوط تولید خواهد بود.
به گفته وی، این پردیس با همکاری معاونت فناوری وزارت علوم، پارک علم و فناوری خوزستان و واحدهای پژوهش و توسعه و خدمات سرمایهگذاری سازمان ایجاد میشود و دو حوزه حیاتی را تقویت میکند که شامل زنجیره تأمین نیازهای صنعت و زنجیره ارزش محصولات پاییندستی است.
منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی؛ بزرگترین بازار فناوری کشور
کشکولی با اشاره به ظرفیتهای اقتصادی منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی گفت:
تاکنون بیش از ۴۰ میلیارد دلار سرمایهگذاری در این منطقه صورت گرفته است. این حجم سرمایهگذاری سالانه بیش از ۴ میلیارد دلار ارزآوری و بیش از ۵۰۰ همت فروش داخلی ایجاد میکند.
وی ادامه داد: این صنعت بزرگ با چنین ارزش افزودهای، بزرگترین بازار فناوری کشور و پیشران توسعه اقتصاد دانشبنیان بهشمار میرود.
به گفته کشکولی، با راهاندازی پردیس تخصصی پتروشیمی، شرکتهای دانشبنیان به خطوط تولید دسترسی مستقیم خواهند داشت، به داده، تجهیزات آزمایشگاهی و نیازهای واقعی صنعت نزدیک میشوند و سرعت تجاریسازی محصولات آنها افزایش مییابد.
وی افزود: در مقابل، صنایع پتروشیمی نیز قادر خواهند بود سریعتر و کارآمدتر از خدمات فناورانه شرکتهای دانشبنیان استفاده کنند.
کشکولی سه افق زمانبندی شده برای توسعه فناوری در منطقه را چنین تشریح کرد:
۱. کوتاهمدت: ایجاد شبکه پیوند صنعت و دانشبنیان، تعریف پروژههای فناورانه فوری و استفاده هدفمند از اعتبار مالیاتی.
۲. میانمدت: تأسیس پردیس فناوری پتروشیمی، توسعه جوینتونچرها میان شرکتهای پتروشیمی و دانشبنیان و تقویت زنجیره تأمین فناوری.
۳. بلندمدت: هوشمندسازی کامل منطقه، توسعه زنجیره ارزش محصولات جدید، ایجاد زیرساخت انرژی پایدار و توسعه اقتصاد دریا محور.
وی در بخش دیگری به چالشهای مهم صنعت اشاره کرد و افزود: صنعت پتروشیمی با مسائلی همچون ناترازی آب، برق و گاز، مصرف بالا و کاهش بهرهوری انرژی روبهرو است. بخش بزرگی از این مسائل با فناوریهای نوین، تحلیل داده، هوش مصنوعی، تجهیزات بومیسازیشده و سیستمهای مدیریت انرژی قابل حل است.
کشکولی گفت: فاز دوم توسعه منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی با محوریت صنایع دانشبنیان، لجستیک، انرژی و صنایع پاییندستی طراحی شده و بستری برای استقرار شرکتهای فناور و توسعه خطوط تولید جدید خواهد بود.
وی افزود: سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی برای همکاری، استقرار و حمایت از شرکتهای دانشبنیان آمادگی کامل دارد و تمام ظرفیتهای پژوهشی و صنعتی خود را برای توسعه اقتصاد دانشبنیان بسیج کرده است.
کشکولی یکی از مزیتهای راهبردی منطقه ویژه را دسترسی مستقیم به دریا دانست و گفت: این فرصت امکان توسعه صادرات، لجستیک دریایی، صنایع مرتبط با اقتصاد دریا محور و اجرای پروژههای مهمی همچون آبشیرینکن را فراهم میکند.
وی افزود: پروژه آبشیرینکن منطقه، یک میدان مهم فناوری برای شرکتهای دانشبنیان است و میتواند به الگویی موفق در کشور تبدیل شود.
مشاور مدیرعامل در امور HSE در پایان با تأکید بر لزوم تحول فناورانه در صنعت پتروشیمی گفت: مسیر آینده صنعت پتروشیمی بدون فناوری، بدون نوآوری و بدون همکاری فعال با شرکتهای دانشبنیان قابل تصور نیست. سازمان منطقه ویژه اقتصادی پتروشیمی با تمام توان، در کنار معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، وزارت علوم و پارک علم و فناوری خوزستان، این مسیر را با جدیت دنبال میکند.